پاسخگوی شما هستیم
۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸
پاسخگوی شما هستیم
۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸
خرافات چیست؟ علل و درمان آن خرافات چه تاثیری بر سلامت روان دارد؟ خرافات چگونه ایجاد می شود؟ خرافات چه عللی دارد؟ خرافات چه انواعی دارد؟ دلایل گرایش به خرافات چیست؟
خرافات از طریق فرافکنی ذهن ما را آرام می‌کند تا انگشت اتهام را سمت دیگران بگیریم. فرافکنی نوعی مکانیزم دفاعی روانی است که فرد در طی آن خواسته‌ها و انگیزه‌هایی که برایش پذیرفتنی نیست را به دیگران نسبت می‌دهد. این واکنش در برابر انگیزه‌ها باعث می‌شود اضطراب و پریشانی فرد تا حدی کنترل شود اما به مرور باعث اضطراب شدیدتر می‌شود. افرادی که هیچ گاه به فکر درست کردن موقعیت زندگی خود نیستند و دلیل اتفاقات بد زندگیشان را تحلیل و بررسی نمی‌کنند برایشان بسیار ساده‌تر است که بگویند بدشانسی آورده اند یا کسی بختشان را بسته است. در رویکرد روانکاوی خرافات به بخش ناهشیار ذهن نسبت داده می‌شوند.
خرافات زمانی شکل میگیرد که انسان پدیده‌ای را به صورت مکرر ناشی از شانس یا مسائل ماورایی بداند و به صورت اتفاقی آن را تجربه کند. بدین صورت فرد برای اتفاق رخ داده رابطهٔ علت و معلولی می‌سازد و آنها را به هم ربط می‌دهد
تعریف لغوی خرافات . [ خ ُ ] (ع اِ) حکایتهای شب . (منتهی الارب ). ج ِ خُرافَه . (از تاج العروس ) (از لسان العرب ) (از قاموس ). در تداول فارسی ، سخنان پریشان و نامربوط. (برهان قاطع). سخنان بیهوده و پریشان که خوش آینده باشند. (از غیاث اللغات ). سخنان خوش پریشان . (از شرفنامه ٔ منیری ). تُرَّهات . (مهذب الاسماء).موهومات . انیاب اغوال . (یادداشت مؤلف ) :
از او مشنو سخنهای خرافات
کز آن آید ترا در آخر آفات
تعریف علمی خرافات
از آنجایی که خرافات نوعی فکر و باور هستند لذا شایسته است روانشناسی این مفهوم را تعریف کند:
هر باور غیرمنطقی خرافات است.
تعریف کاربردی خرافات:
در تعریف کاربردی هر فردی بسته به استفاده ای که از آن مفهوم دارد تعریفی ارائه می دهد:
هر باوری که علم نادرستی آن را احراز یا اثبات کرده است.
بنابراین در تعریف علمی با مفهوم " منطقی نبودن" و در تعریف کاربردی با مفهوم: ضدعلم بودن" مواجه هستیم؟
منطق چیست که خرافات باورهای غیرمنطقی است؟
علم چیست که ضد آن خرافات است؟
همبستگی فریبنده چیست و چه ارتباطی با خرافات دارد؟
تمامی ایرانیان حتی آنانی که استاد تولید خرافات هستند از شیوع خرافات و تاثیر مخرب آن در ایران شاکی هستند!!!
راه حل چیست؟
ارزش تکاملی خرافات چیست؟
چگونه می توان خرافات را کاهش داد؟
ما نیاز به مفهوم سازی های موثر در مورد خرافات داریم.
طبق نظریه ذهن منظم( دکتر موسی زاده) اگر:
۱. تعریف کاربردی مناسبی از یک مفهوم داشته باشیم.
۲. تقسیم بندی کاربردی از انواع آن مفهوم داشته باشیم.
۳. عوامل مؤثر بر هر نوع را شناسایی کنیم.
۴. برای هر نوع راهکارهای مناسب اختراع کنیم.
آن وقت آن مفهوم تحت کنترل ما بوده و آسیب های ناشی از آن کاهش می یابد.
۱. خرافات مذهبی
۲. خرافات حکومتی
۳. خرافات سلامتی
۴. خرافات فلسفی
۵. خرافات عمدی
۶. خرافات سایکوتیک
۷. خرافات وسواسی
۸. خرافات فرهنگی
۹. خرافات به عنوان یک فکر منفی
۱۰. سایر انواع خرافات
چرا خرافات در آسیا خصوصا خاورمیانه بیشتر و شایعتر است؟
خرافات در آسیا
یکی از عمده ترین مسئله آن ادیان است
تعصباته کور کورانه دینی
باعث عدم آشنایی آن ها با روشنفکری و علم شده
ادمی به تشکیک بالغ می شود
و شک در دین حرام است
و همین عوامل باعث عقب ماندگی خیلی کشورهای اسلامی شده
تمام دین خرافات نیست. خرافات غیردینی هم داریم.
دین خدمات بزرگی به انسانیت کرده و آسیب های زیادی هم به نام دین ایجاد شده است. دین یک واقعیت انکار ناپذیر و بخشی از دانش است.
منابع دانش:
علم
فلسفه
دین
شهود
دلیل خرافات :
۱ - تعصبات شدید مذهبی
۲- باور و اعتقاد کورکورانه
۳- مردمی که فکر نمی کنند ویاد نگرفتن فکر کنند
۴- فرهنگ آن منطقه
۵- استثمار شدن
۶- وقتی دغدغه مردم رفع نیازهای باشد فرصتی برای تفکر نخواهند داشت
۷- ترسی که از دوران کودکی تا بزرگسالی ادامه دارد بخصوص ترسی که با مذهب عجین شده باشد وبرای جلو گیری از انجام کاری باشد
۸- پذیرش یا القا ان برای کسب منافع
۹- جلوگیری از پرسش و پژوهش در زمینه های اعتقادی و....
علل تکاملی خرافات:
۱. معنی دادن به زندگی
۲. کاهش دادن اضطراب فلسفی
۳. تجربه کردن هیجان‌های فلسفی به واسطه تعجب
۴. رونق دادن کسب و کار
۵. به عنوان مکانیزم دفاعی
۶. به‌دلیل خطاهای شناختی
۷. کسب قدرت سیاسی
انواع خرافات چگونه به سلامتی آسیب می زنند؟
۱. خرافات مذهبی
این خرافات افراد را از واقع بینی دور کرده و احتمال سوء استفاده شیادان را افزایش می دهد و بعد از افشا شدن باعث دین گریزی می شود و معنویت را تهدید می کند.
۲. خرافات حکومتی
این خرافات ظلم و دیکتاتوری را افزایش می دهد.
۳. خرافات سلامتی
این نوع با مداخله کردن در درمان و پیشگیری از بیماریها مستقیما سلامتی را تهدید می کند.
۴. خرافات فلسفی
این نوع احتمال ایجاد مکاتب خرافی را افزایش می دهد و معنویت کاذب ایجاد می کند.
۵. خرافات عمدی
این نوع باعث سوء استفاده از دیگران می شود و بی اعتمادی را تقویت می کند.
۶. خرافات سایکوتیک
این نوع احتمال خودکشی و خودزنی و خشونت را افزایش می دهد.
۷. خرافات وسواسی
این نوع درمان اختلالات وسواسی را مشکلتر می کند.
۸. خرافات فرهنگی
این نوع فرهنگ پذیری و ارتقاء فرهنگ را به مخاطره می اندازد.
۹. خرافات به عنوان یک فکر منفی
این نوع هیجان‌های منفی ایجاد می کند و منجر به رفتار غیر انطباقی می شود.
۱۰. سایر انواع خرافات
خرافات متافیزیکی، خرافات در تفسیر خواب و . . .
خرافات با کدام اختلال روانی بیشترین ارتباط را دارد؟
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی بیشترین ارتباط را با خرافات دارد
دومین اختلال مرتبط با خرافات ناتوانی عقلانی است.
سومین اختلال مرتبط با خرافات اختلال وسواسی جبری و اختلال شخصیت وسواسی جبری است.
درجه بندی افکار از نظر شدت خرافی بودن:
۱. هذیان غریب
۲. هذیان عادی
۳. خرافات
۴. افکار بیش بها داده شده
۵. افکار وسواسی
۶. افکار منفی
۷. افکار مثبت
درمان خرافات
از آنجایی خرافات باور هایی است که به روشهای علمی نادرست بودنشان اثبات یا احراز شده است لذا با افزایش سواد عمومی می‌توان خرافات را کاهش داد. سایر روش‌ها عبارتند از:
۱. واکنش نشان دادن رسانه های جمعی و شخصیت ها به خرافات.
۲. درمان بیمارانی که خرافات علائم بیماری آنهاست.
۳. برخورد قانونی با مبلغین خرافات
پیرامون بحث خرافات، مطالب ارزشمندی گفته شد. در اینجا سعی دارم خیلی کوتاه، از پایه به آن بپردازم، زیرا خرافات در ذیل بحث epistemology یا تئوری دانش واکاوی شده و در دسترس است.
همه ما در معرض باورها قرار داریم، هر لحظه هزاران باور جدید یا تکراری به ما عرضه می‌شود. من سر درد دارم، فلانی سر مرا کلاه گذاشت، زبان انگلیسی من ضعیف است و و و
* پس "داشتن باور" امری رایج و عادی است
بر پیشانی هیچ باوری نوشته نشده (و نمی‌تواند نوشته باشد) که صادق است یا کاذب. اولا صدق امری واضح نیست Truth is not manifest دوما بعضی باورها نسبی یا دارای حدود هستند مثلا این باور که "من در سر خود درد احساس می‌کنم" ممکن است برای من صادق و برای شما کاذب باشد.
یک نکته: به نظر می‌رسد که بعضی باورها حکم "دلیل" را دارند و اصطلاحا non inferential هستند و صدق را همراه دارند مثل حس سردرد، اما توجه داشته باشید که آنها نیز صدق را از جایی کسب می‌کنند مثلا در اینجا وابسته به قابلیت حسی دستگاه عصبی انسان است.
* پس، عموما خود باور، نمی‌تواند صدق خود را همراه داشته باشد
راههای تعیین صدق
گفتیم که این وظیفه باور نیست که صدق خود را بروز دهد. این ما هستیم که باید از وجود کیفیتی در باور که صدق نام دارد اطمینان حاصل کنیم. اما چگونه؟
۱ . استنتاج: اعتبار آن به فرض اولیه است. اگر فرض اول که داده شده صادق باشد حکم صادق است البته به شرطی که علم منطق بدانید.
۲ . دلیل برای صدق آن وجود دارد که این نحوه تحقیق صدق، در علوم کاربرد دارد و Evidentialist هستند. مثلا باور اینکه باروت خاصیت تخریب و انفجار دارد را می‌توان تجربه کرد و قانع شد.
۳ . اعتبار دستگاه فکری منسجمی که متقن بودن ساختار آن پیشتر اثبات شده است. مثلا قبلا با دوستان، بحثی داشتیم در اعتبار نظریات کانت. صدق باورهای کانت را با تحقیق در نظام فلسفی او می‌توان فهمید. نظام فکری او چنان سُتُرگ و بدون خلل است که هر چه از آن خارج و نتیجه شود اعتبار دارد. اگر به فهم این مهم در مورد شخصی نائل شدید (که بسیار کار مشکل و زمانبری است)، نظریات او برای شما ارزش دارد و صادق است و اما کسی که کانت را نمی‌شناسد مجاز است بگوید من قبولش ندارم و سخن او کذب است و باید هم این موضع را بگیرد زیرا:
باور یا صادق است یا کاذب و حالت سوم ندارد. بر خلاف حکم که حالت معلق و خنثی هم دارد. به همین سبب معتقدند که هر چند از حکم در موضوع "باورها" استفاده می‌کنیم، اما ایندو یکی نیستند و به هم اعتبار ماهیتی نمی‌دهند بنابراین کسی نمی‌تواند بگوید که من باور خنثی و معلق دارم و نمی‌دانم صادق است یا کاذب. بنابراین در تحقیق باورها از واژه حکم و عملیات قضاوت استفاده نمی‌شود بلکه این روند را Justification of believe می‌گویند و موجه بودن باور برای شخص کافی است. قرنهاست که بسیاری اندیشمندان بزرگ نتیجه گرفته‌اند که "باور همیشه صادق" و حقیقت مطلق سرابی بیش نیست. بنابراین "حکم" می‌تواند مطلق باشد اما ارزش "صدق و کذب" که ما به باور می‌دهیم، نمی‌تواند مطلق باشد.
ترساندن مردم از خرافه راه حل این آدمهای مبتلا به معضل خرافه‌پرستی نیست. مثال زدن از خرافه‌ها و نتایج بد آنها شروع خوبی است اما راه حلی ارائه نمی‌دهد. اساساً در مواجه با باورها دو دسته آدم داریم آنها که دنبال بررسی صدق هستند و آنها که نیستند پس بر این مبنا باید به آنها نگاه کرد و راه حل ارائه داد.
یک نکته: تجمع باورها (حتی اگر همگی کاذب باشد) در ذهن مشکلی ایجاد نمی‌کند. اگر سخن من را عجیب می‌یابید هنوز مفهوم فکت و باور در ذهن شما از هم تفکیک نشده است. یک مثال را با سخن خود همراه می‌کنم. مثلا باور "ناپلئون زنده است" را کاذب می‌دانیم، اگر کسی باور "روح وجود دارد" را همواره مد نظر داشته باشد ولی با اینکه باور را کاذب بداند دچار مشکل شناختی نخواهد شد. پس بسیاری باورها با انگ کاذب در ذهن ما وجود دارد. مشکل آنجا پیش می‌آید که فرد نتواند یا نخواهد "موجه بودن" باور را انجام دهد و این مهارت مهم را در Cognitive faculty خود نپرورده باشد. اینجاست که فرد آسیب‌پذیر می‌شود و بتدریج ذهن او ناکارآمد خواهد شد زیرا مملو از کارهای انجام نشده است.
خرافه پرستی اگر از روی مصلحت نباشد (مثلا سیاستمداران در رواج خرافه سودی دارند) در واقع نوعی از معلولیت پیشرونده است زیرا هر عضوی از بدن که در جهات همه‌جانبه خود به کار نیفتد دچار آتروفی خواهد شد و ذهن هم استثنا نیست.
اینکه در اولین مواجهه با یک باور، به خرافه بودن آن پی ببریم یک افسانه است. برای بزرگترین اندیشمندان پیش آمده که ناگهان متوجه شدند که باور یا باورهایی اساسی از ایشان کاذب است. با اینکه مانند همه ما با اینرسی باور برخورد داشته‌اند اما کمر همت بسته و اتوموبیل اندیشه خود را در حال حرکت تعمیر کردند. یک جرقه مغز آنها باعث اکتشافات بزرگ ایشان نبود، بلکه با تعهدی که به Justification of believe داشتند توانستند دنیایی بهتر برای خود و ما بسازند اما انبوه انسانها، همان شرایط را زیستند اما مغز آنها از جرقه زدن دست کشید و در خواب خرافه فرو رفتند.
نیاز به مشاوره حضوری در این خصوص دارید ؟!
اگر در این خصوص نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج و یا با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید .
نیاز به ویزیت یا مشاوره در منزل دارید؟
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید .
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید
نظرات 