وقتی خانواده متلاشی می شود: آثار طلاق بر کودکان وقتی کودک با یکی از والدین خود زندگی می کند، از خانواده تک والدی صحبت می شود. در کانادا ۱/۵ میلیون کودک، یعنی ۱۷درصد کلیه کودکان، در همین موقعیت زندگی می کنند. نزدیک به ۲۰ در
وقتی کودک با یکی از والدین خود زندگی می کند، از خانواده تک والدی صحبت می شود. در کانادا ۱/۵ میلیون کودک، یعنی ۱۷درصد کلیه کودکان، در همین موقعیت زندگی می کنند. نزدیک به ۲۰ درصد خانواده های کانادایی، خانواده های تک والدی است.
اکثر این خانواده ها بر اثر طلاق بوجود می آید. تنها در ایالت کبک کانادا، در سال ۱۹۹۳، از ۱۰۰۰ ازدواج جدید ۴۹۱ مورد به طلاق منجر شده است. سالها روان شناسان و جامعه شناسان معتقد بودند که خانواده تک والدی، برای کودک بافت غم انگیز و معیوبی فراهم می آورد که باید درمات شود. آنها از خانواده شکستخورده، درهم ریخته، یا متلاشی حرف میزدند. در حال حاضر، عقیده بر این است که خانواده تک والدی، هرچند با خانواده دو والدی تفاوت زیادی دارد، ماندنی است. در اکثر موارد، زنها مسئولیت خانواده های تک والدی را برعهده دارند. وقتی هر دو والد داوطلب نگهداری بچه میشوند، در ۸۰ درصد موارد، بچه در اختیار مادر قرار میگیرد. اما، چون زن ها، در مقایسه با مردها، به مشاغل کمتر کم درآمدتر و ناپایدارتری اشتغال دارند، جای تردید نخواهد بود که بسیاری از خانواده های تک والدی مشکلات اقتصادی جدی و در نتیجه دشواریهای سازگاری زیادی خواهند داشت. تحمل دشواریها در سال اول پس از طلاق، برای هر دو والد طاقت فرساست.
تنشهایی که آنها پس از طلاق احساس میکنند و تغییراتی که در شیوه زندگی آنها به وجود میآید، در روابط آنها با کودک منعکس میشود. بنابراین، با در نظر گرفتن رویدادهای استرس آور برای مادر و با توجه به رویدادهای استرس آوری که کودک دریافت میکند، میتوان پیشبینی کرد که کودک چگونه با زندگی خود سازگار خواهد شد.
پژوهشگران تاکید کرده اند که الگوهای رفتاری والدین جدا شده با فرزندان، با الگوهای رفتار والدین جدا نشده، تفاوتهایی دارد:
در مقایسه با والدین جدا نشده، والدین جدا افتاده شده، از فرزندان خود انتظار پختگی کمتری دارند، کمتر با آنها ارتباط برقرار میکنند، کمتر محبت نشان میدهند از نظر انضباط کمتر هماهنگی دارند و کمتر بر کودکان نفوذ میکنند. یک سال پس از طلاق، دورهای که اوج تنش در روابط والدین و فرزندان را به همراه می آورد. روشهای تربیتی به پایینترین سطح اثربخشی خود تنزل میکند.
دو سال پس از طلاق، مادرها، از کودکان، رفتارهای مستقل تر و پخته تر می خواهند، بیشتر با آنها ارتباط برقرار میکنند و به طور ارادی، برای توضیح دادن مسائل و استدلال کردن. بیشتر وقت صرف می کنند. بیشتر حامی هستند و نظم و نفوذ بهتری دارند. همین مشاهدات در مورد پدرها نیز صدق میکند. با این تفاوت که حمایت خود را بیشتر نمیکنند و حتی از کودکان خود تا اندازه ای دل می کنند. آنها بچهها را به طور کلی فراموش نمیکنند، بلکه کمتر محبت نشان میدهند.
بنابراین، هرچند طلاق دوره سازگاری دشواری به وجود میآورد، به نظر می رسد که در طول دو سال پس از جدایی، موقعیت بهبود مییابد. یکی از عوامل مهم سازگاری کودک با لحظه های طلاق، سن اوست. از بدو تولد تا ۲ سالگی، کودکان از دنیای خود درک محدودی دارند. با این همه، آنها تنشها، هیجان ها و ناپایداریها را درک می کنند. چون طلاق، تنشها، هیجان ها و بی ثباتیهای زیادی به همراه می آورد، برای کودکان این سن تجربه متلاشی کننده ای است.
والرشتین، روانشناس بالینی، و همکارانش، مشاهده کرده اند که کودکان پیش دبستانی، در مقابل جدایی پدر و مادر، به صورت غم بزرگ، تمایل شدید به آشتی آنها و ترس از تنها ماندن، واکنش نشان میدهند. بسیاری از آنها، نسبت به یکی از والدین یا هر دو احساس خشم میکنند، احساس می کنند طرد شده اند یا عامل این جدایی بوده اند. کودکان ۶ تا ۱۲ ساله بهتر میفهمند که مسئول جدایی چه کسی بوده است و در نتیجه خود را سرزنش نمی کنند. آنها میتوانند تعارض هایی را که با آنها روبرو میشوند و تحولاتی را که موجب انحلال خانواده شده است، ارزیابی کنند تا بتوانند خود را با موقعیت تازه تطبیق دهند. اگر این کودکان به آسانی بتوانند حمایت بیرونی پیدا کنند، مثلاً فامیل ها به کمک آنها بیایند یا اجتماع از آنها حمایت کند، مسلماً کمتر آسیب خواهند دید. سرانجام، کیفیت رابطه کودک با پدر و مادر عاملی است که بر اساس آن میتوان چگونگی سازگاری کوک پس از طلاق را پیش بینی کرد.
کودکانی که پس از جدایی پدر و مادر، با هر دوی آنها روابط ثابت و دوستانه حفظ می کنند، از نظر عاطفی کمتر آسیب میبینند. این کودکان اضطراب و پرخاش کمتری دارند و موفقیت تحصیلی و همچنین روابط آنها با همتایان، در مقایسه با کودکان دیگری که چنین رابطه ای ندارند، خیلی بهتر است.به رغم دشواری هایی که تعداد زیادی از والدین و فرزندان در طول اولین یا دومین سال پس از جدایی، پیدا میکنند، اکثر متخصصان معتقدند که طلاق، برای بچهها الزاما مصیبتبار نیست.
از نظر موفقیت تحصیلی و سازگاری اجتماعی، تفاوتهای موجود بین کودکانی که در خانواده های تک والدی و کودکانی که در خانواده های دو والدی، زندگی می کنند، کم است. بر اساس برخی تحقیقات، کودکان و نوجوانانی که در خانواده تک والدی بزرگ شدهاند، نسبت به کودکان خانوادههایی که زن و شوهر باید توافق ندارند، رفتارهای بزهکاری و اختلال های روان - تنی کمتری دارند و با والدین خود نیز بهتر کنار می آیند. با این همه، نه زندگی بدون توافق و نه طلاق، هیچ یک برای کودک خوشایند نیست. هر موقعیت تنش های خاص خود را دارد.
نیاز به مشاوره حضوری در این خصوص دارید ؟!
اگر در این خصوص نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج و یا با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید .
نیاز به ویزیت یا مشاوره در منزل دارید؟
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید .
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید
نظرات